Jeszcze w pierwszej połowie stycznia 2023 r. związkowcy z MOZ NSZZ „Solidarność” przy Fortum Power and Heat Polska złożą w prokuraturze doniesienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez pracodawcę, polegającego na utrudnianiu prowadzenia działalności związkowej poprzez odmowę uznania zaistnienia sporu zbiorowego.
„Polskie prawo nie przewiduje innej możliwości potwierdzenia sporu zbiorowego, choć nawet Konstytucja RP podkreśla prawo do prowadzenia negocjacji i rozwiązywania sporów zbiorowych – mówi Andrzej Śpiewak, przewodniczący MOZ – Ale jeśli zajdzie potrzeba, wykorzystamy także inne środki, jakimi dysponują związki zawodowe”.
W marcu 2022 r. Międzyzakładowa Organizacja Związkowa NSZZ „Solidarność” Fortum Power and Heat Polska Sp. z o.o. wystąpiła do pracodawcy o wzrost płac zasadniczych pracowników o 10 procent średniej wynagrodzeń w firmie, m.in. ze względu na inflację, która wtedy zaczęła się zbliżać do 10 punktów procentowych w ujęciu rok do roku. „Nie ma złotego środka na zaproponowanie sposobu podwyżek – mówi Andrzej Śpiewak, przewodniczący MOZ oraz przewodniczący Krajowej Sekcji Ciepłownictwa NSZZ „Solidarność” – Dlatego zaproponowaliśmy podwyżkę nie kwotową i nie procentową względem dotychczasowego wynagrodzenia, lecz wobec średniej płacy w firmie”.
Fortum Power and Heat Polska to znaczący producent i sprzedawca ciepła oraz energii elektrycznej (Wrocław, Zabrze, Częstochowa, Płock), w Polsce obecny od dwudziestu lat. Koncern Fortum jest własnością państwa fińskiego. Rok 2021 był dla Fortum Polska bardzo dobry: zysk okazał się dużo większy od planowanego i o kilkadziesiąt procent większy od zysku z roku poprzedniego. Zdaniem związkowców, podwyżka wynagrodzeń proponowanej wysokości w żaden sposób nie wpłynęłaby negatywnie na kondycję finansową pracodawcy, także ze względu na planowane podwyżki cen sprzedawanego ciepła i energii elektrycznej.
Zarząd firmy nie podjął negocjacji płacowych. „Zarząd informuje Związki, a nie negocjuje” – ocenia Andrzej Śpiewak. 8 kwietnia 2022 r. MOZ NSZZ „Solidarność” oraz drugi działający w Fortum Związek Zawodowy Ruchu Ciągłego zgłosiły pracodawcy spór zbiorowy pracy, żądając wzrostu wynagrodzeń. Jednak pracodawca, powołując się na art. 4 ust. 2 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, zakwestionował fakt powstania sporu zbiorowego, uznając, iż wszczęcie sporu winno zostać poprzedzone wypowiedzeniem porozumienia zbiorowego, w tym przypadku regulaminu wynagradzania. Zdaniem związkowców, regulamin wynagradzania jest wprawdzie uzgadniany ze związkami zawodowymi, lecz związki zawodowe nie są jego stroną, dlatego nie można go traktować jako aktu prawnego w rozumieniu porozumienia, o którym mówi ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. W tej sprawie wypowiedział się w 2017 r. Sąd Najwyższy (orzeczenie z 12 października, sygnatura akt: II PK 269/16) jednoznacznie stwierdzając, że regulamin wynagradzania jest to akt pochodzący od pracodawcy: „Uzgadnianie treści regulaminu wynagradzania z organizacją związkową nie czyni z regulaminu wynagradzania porozumienia zbiorowego. Jest jedynie specjalną procedurą ustalania tego regulaminu, motywowaną potrzebą prowadzenia dialogu społecznego w obszarze wrażliwym dla pracowników”.
„W tej sytuacji, oprócz zawiadomienia prokuratury, nie wykluczamy podjęcia innych działań, protestacyjnych które są w dyspozycji związku zawodowego – zapowiada przewodniczący Andrzej Śpiewak – Tym bardziej, że nasze pismo skierowane do fińskich władz koncernu, informujące o odmowie prowadzenia dialogu społecznego i podejrzeniu łamania prawa przez zarząd Fortum Power and Heat Polska zostało zlekceważone”.
Na zdjęciu: Andrzej Śpiewak, Przewodniczący MOZ NSZZ „Solidarność” Fortum Power and Heat Polska Sp. z o.o.
Janusz Mazur – Tekst pochodzi ze witryny internetowej Regionu Częstochowskiego NSZZ „Solidarność” (www.solidarnoscczestochowa.pl)