Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” domaga się od Rządu RP niezwłocznego podjęcia działań w celu przywrócenia na dotychczasowych zasadach udziału ławników sądowych w rozpoznawaniu spraw z zakresu prawa pracy. Jednocześnie wyraża oburzenie, że nowelizacja ustawy z 28 maja 2021 r. wprowadzająca zmiany ograniczające udział ławników ze specustawy COVID-owej na stałe do Kodeksu postępowania cywilnego, została wprowadzona bez trybu konsultacji przewidzianego w ustawie o związkach zawodowych.
Sprawa dotyczy nowelizacji ustawy z 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U.2021, poz. 1090) wprowadzającej zmiany ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych ograniczające skład sądu orzekającego w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich, która w praktyce oznacza, ze sądy pierwszej i drugiej instancji rozpatrują sprawy w składzie jednego sędziego.
– Niestety, zmiana składu sądu obejmuje m.in. sprawy z zakresu prawa pracy, które do dnia 2 lipca 2021 r. rozpatrywane były przez jednego sędziego jako przewodniczącego i dwóch ławników – zwraca uwagę stanowisku Prezydium.
To zdaniem prezydiantów odejście od gwarantowanego konstytucją udziału obywateli w postępowaniu sądowym, a tym samym prawa do społecznej kontroli nad przebiegiem i orzeczeniami sądów.
– Usunięcie ławników ze składu sądu, nawet tymczasowo i w szczególnym okresie, wymaga dokładnego rozważenia czy jest to rozwiązanie rzeczywiście konieczne – czytamy w opinii.
Jest to tym bardziej bezzasadne w kontekście możliwości prowadzenia posiedzeń zdalnych, które nowelizacja z marca ub. roku wprowadziła.
– Możliwość przeprowadzenia posiedzenia zdalnego naszym zdaniem jest równoznaczna z brakiem uzasadnienia dla usunięcia ze składu sądu czynnika społecznego, jaki stanowią ławnicy – uzasadnia Prezydium KK.
Powtarzając swoje żądanie uruchomienia działań przywracających ławników sądowych w sprawach z zakresu prawa pracy, „Solidarność” przypomina też, o braku konsultacji społecznych w ramach uprawnień wynikających z ustawy o związkach zawodowych. Tymbardziej, że materia z zakresu prawa pracy podlega obowiązkowej konsultacji związkowej.
– Prezydium KK wyraża stanowcze oburzenie, że projektowana zmiana nie została skonsultowana w trybie ustawy o związkach zawodowych.